Chemobrain – „Głowa płata mi figle”

0
2467

Pacjenci rozpoczynający leczenie przeciwnowotworowe są informowani o skutkach ubocznych chemioterapii. Wiedzą o możliwych wymiotach, wypadaniu włosów, spadku odporności czy objawach ze strony układu pokarmowego. Niestety mało kto wie o szkodliwym wpływie kuracji na układ nerwowy.

Czym jest chemobrain?

Chemobrain to zespół łagodnych objawów zaburzeń poznawczych, które są skutkiem ubocznym terapii antynowotworowej. Osłabieniu ulega pamięć, czas reakcji, płynność mowy, umiejętność wykonywania złożonych czynności. Przede wszystkim osłabia się koncentracja, pamięć wzrokowa jak i werbalna. Nie istnieje zasada na jakim etapie leczenia takie zaburzenia się pojawią, ani również czy w ogóle wystąpią.

Po czym poznać chemobrain?

Objawy jakich doświadczają pacjenci onkologiczni są często niedostrzegalne dla otoczenia a bardzo niepokojące dla nich samych. Analizując wypowiedzi pacjentów można wyróżnić kilka przykładów:

  • Zapominanie o rzeczach, których pamiętanie nie stanowiło wcześniej problemu (zaniki pamięci);
  • Rozproszenie koncentracji, uwagi – trudność ze skupieniem się na wykonywanej czynności, szybkie dekoncentrowanie się;
  • Kłopoty z wielozadaniowością, jak odbieranie telefonu podczas gotowania (trudności ze zrobieniem więcej niż jednej czynności na raz);
  • Trudności w zapamiętywaniu szczegółów, takich jak nazwiska, daty, twarze, bądź rozpoznawanie ich z trudem przy małej zmianie jak np. fryzura czy kolor włosów;
  • Spadek energii, uczucie wyczerpania i zmęczenia psychicznego;
  • Chaotyczność i natłok myśli – „chaos w głowie”;
  • Trudność w odnalezieniu właściwego słowa;

Pacjenci czują ogromny niepokój kiedy zauważają u siebie podane objawy. Często budzą się w nich obawy czy to nie postęp choroby bądź atak nowej.

Czy można temu zaradzić?

Głównym czynnikiem wywołującym chemobrain jest negatywny wpływ chemioterapii na układ nerwowy. Jednak inne rodzaje leczenia jak radioterapia czy hormonoterapia również oddziałują na organizm. Skutki takich oddziaływań w połączeniu ze stresem, lękiem o własne zdrowie i życie a także zwykłym zmęczeniem zwiększają możliwość wystąpienia opisanych objawów.

Najważniejsze jest uświadomienie sobie, że jest to kolejny niepożądany efekt uboczny terapii antynowotworowej, który dotyka dużą liczbę pacjentów (obecnie szacuję się ją na około 25%). Nie ma lekarstwa samego w sobie zatrzymującego objawy chemobrain. Można jednak zastosować kilka metod, które stymulują układ nerwowy a tym samym pozytywnie wpływają na pamięć, uwagę i koncentrację. Są to m.in.:

  • Planowanie każdego dnia i czynności do wykonania przy pomocy planerów w telefonie, kalendarzy czy karteczek samoprzylepnych
  • Wykonywanie pojedynczo zaplanowane czynności
  • Ćwiczenia logiczne tj. łamigłówki, krzyżówki, a nawet nauka języka obcego
  • Odpowiednia ilość snu i odpoczynku
  • Upraszczanie planu dnia do możliwie jak najmniej skomplikowanych czynności
  • Regularna aktywność fizyczna (jest nie tylko dobre dla ciała, ale także poprawia nastrój i zmniejsza zmęczenie);
  • Dbanie o ten sam rozkład dnia i odkładanie przedmiotów zawsze w te same miejsca;
  • Informowanie swoje najbliższe otoczenie o odczuwanych dolegliwościach

Warto zwracać się do lekarza a także do innych pacjentów ze swoimi niepokojami związanymi z pogorszeniem funkcji poznawczych. Medycyna poświęca coraz więcej uwagi zagadnieniu chemobrain, jednak obecnie, nie każdy pacjent ma taką świadomość.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here