Oczywistym i niepodważalnym faktem jest ten, że najlepiej znamy własne ciało my sami. Z tego właśnie powodu lekarze na całym świecie zachęcają zarówno kobiety jak i mężczyzn do samobadania.
Oczywistym i niepodważalnym faktem jest ten, że najlepiej znamy własne ciało my sami. Z tego właśnie powodu lekarze na całym świecie zachęcają zarówno kobiety jak i mężczyzn do samobadania. Szczególne istotna jest kwestia samobadania miejsc intymnych. Zrozumiały jest bowiem wstyd jaki towarzyszy człowiekowi podczas wizyty u lekarza, jeśli wiąże się ona z badaniem sfer intymnych. Dlaczego więc nie robić tego samemu? Kiedy odkryjemy coś niepokojącego, skierowanie się do profesjonalisty powinno mieć wtedy inny wymiar. Przedstawiamy podstawowe zasady samobadania jąder w przypadku mężczyzn i samobadania piersi u kobiet.
SAMOBADANIE JĄDER U MĘŻCZYZN
Nowotwór jąder zagraża młodym mężczyznom, szczególnie między 15. a 40. rokiem życia. To najczęściej występujący, złośliwy guz u mężczyzn w wieku między 20. a 35. rokiem życia. Jest on łatwy do wykrycia badaniem palcami. Wcześnie wykryty guz zostaje wycięty i na tym kończy się leczenie. – Niestety nowotwór ten szybko się rozrasta i daje przerzuty, a wtedy leczenie nie jest już takie proste i nie zawsze kończy się sukcesem
Zdań co do częstości samobadania jąder jest wiele. Rozsądnym wydaje się teza, że taka czynność powinna być wykonywana co miesiąc. W przypadku zauważenia czegokolwiek niepokojącego należy zgłosić się do lekarza.
Zaleca się badanie każdego z jąder oddzielnie. Najlepszy czas do badania będzie po kąpieli bądź prysznicu. Należy usiąść w wygodnej pozycji, takiej aby mieć pełny dostęp. Lustro będzie z pewnością pomocnym przedmiotem w tym wypadku.
Warto zwrócić uwagę na samą wielkość jąder. Czy jest między nimi różnica w wielkości lub kształcie? Czy skóra na worku mosznowym nie zmieniła koloru bądź nie jest zaczerwieniona? Przede wszystkim należy zwrócić uwagę czy na jądrach nie pojawiły się jakieś stwardnienia lub guzki. Poza tym nie należy popadać w panikę jeśli natchnie się na nasieniowód znajdujący się w górnej tylnej części każdego jądra (jest to struktura twardsza). Przy ściskaniu jądra palcami, zdrowe jądro powinno być dość miękkie i mieć jednolitą gładką strukturę. Jeśli jądro jest twarde i ma nierówności – jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem.
SAMOBADANIE PIERSI
Kobiety, które regularnie (raz w miesiącu) przeprowadzają samobadanie piersi mogą wykryć guz wielkości około 1 cm. Guz wielkości do 2 cm, który okazałby się zmianą złośliwą jest zwykle nowotworem w I stopniu zaawansowania i jest prawie w 100% wyleczalny.
Najlepiej przeprowadzać badanie piersi 2. lub 3. dnia po zakończonej miesiączce.
Samobadanie piersi składa się z dwóch etapów: oglądania stanu piersi oraz palpacji (dotykania).
Etap 1. Oglądanie
Aby prawidłowo dokonać samobadania piersi na tym etapie, niezbędne będzie lustro. Należy rozebrać się do pasa i dokładnie obejrzeć piersi, sprawdzając czy nie ma zmian w wyglądzie, wielkości, kształcie czy kolorze skóry (przebarwienia, pomarańczowa skórka). Asymetria piersi jest czymś jak najbardziej naturalnym, również w przypadku brodawek. Jednak jeśli pojawiła się zmiana, która jest widoczna i nie występowała wcześniej, powinno nas to zaniepokoić. Warto pamiętać również o obejrzeniu górnej części piersi dochodzącej do pachy.
Piersi oglądać należy również z obu profili z rękami splecionymi z tyłu głowy (łokcie uniesione do góry) a także z rękami na biodrach. Następnie pochylając się do przodu należy obejrzeć piersi i sprawdzić, czy nie są widoczne zagłębienia lub pofałdowania skóry, zmiany w kształcie piersi lub wciągnięcia brodawek.
Etap 2. Badanie dotykowe – pozycja stojąca i leżąca
Pozycja stojąca
Lewą rękę należy położyć z tyłu głowy, prawą na lewej piersi. Lekko naciskając trzema środkowymi palcami zataczamy drobne kółeczka wzdłuż piersi, z góry na dół i z powrotem. To samo robimy z prawą piersią. W ten sposób sprawdzimy, czy nie ma stwardnienia lub guzka. Można również ścisnąć lekko brodawkę aby sprawdzić czy nie wydziela się z niej płyn.
Pozycja leżąca
Wsuń poduszkę, lub zwinięty ręcznik pod lewy bark, lewą rękę włóż pod głowę. Badania prawej piersi dokonujemy lewą ręką. Mocno uciskamy pierś dłonią, przemieszczając ją stopniowo po całym obszarze piersi. Podczas badania dłoń trzymamy równolegle do powierzchni skóry i dotykamy pierś całą powierzchnią dłoni. Następnie należy sprawdzić pachę oraz dołki nadobojczykowe (w celu wykrycia, czy nie ma tam guzków). Podobną procedurę powtarzamy dla lewej piersi – kładziemy lewą rękę pod głowę, a prawą dłonią badamy lewą pierś.
Co powinno zaniepokoić?
– ból piersi, szczególnie jeśli pojawił się tylko w jednej piersi,
– wyciek płynu z brodawki,
– krosta lub owrzodzenie w okolicy brodawki,
– nagła zmiana kształtu, wielkości lub koloru otoczki,
– nagła zmiana kształtu lub wielkości piersi,
– obrzęk pod pachą (spowodowany jest powiększeniem węzłów chłonnych),
– wyczuwalny dłonią guzek w piersi,
– guz w dole pachwowym,
– obrzęk ramienia.
